ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ, ΤΟ ΝΕΟ ΕΝΔΥΜΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΥ (3) Σύνθεση Χριστολογίας και πνευματολογίας στο έργο του Μητρ. Περγάμου Ζηζιούλα.(2)

ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ.  

Ας συνεχίσουμε την ανίχνευση του κειμένου, που αν γνωρίζαμε τι πιστεύουμε, ή έστω τι διαβάζουμε, θα μπορούσαμε να δούμε ότι είναι μία από τις μεγαλύτερες ντροπές για την θεολογία μας. 

Συνεχίζει λοιπόν: «Αν ο Χριστός είναι πλέον μετά την πεντηκοστή, μία "συλλογική προσωπικότητα" η οποία συνέχει και ζωοποιεί άρρηκτα τους πολλούς, τούτο γίνεται πραγματικότητα εντός της ιστορίας διά του Αγίου Πνεύματος. Η Εκκλησία υπάρχει γιατί είναι μόνο το Σώμα του Χριστού». Επομένως και η Θεολογία της, ιδιαιτέρως της ομάδος του Ζηζιούλα, είναι Θεολογία του σώματος, όπως λέει και ο Λουδοβίκος. Διότι το πεδίο ζωής, ο στίβος του σώματος είναι η ιστορία. Πώς διακρίνεται η σάρκα από το σώμα στην ιστορία; Από την προσωπικότητα. Όποιος διαθέτει πρόσωπο, έχει νικήσει την σάρκα. Έχει μπεί στην ιστορία και την προωθεί ενεργητικά και δημιουργικά προς τα έσχατα! Εφόσον όμως η κίνηση στην ιστορία εξαρτάται από την φιλοδοξία, και ο κοσμικός άνθρωπος παλεύει στην ιστορία για το πρωτείο του και για το αλάθητό του, ο Χριστιανός πώς μπορεί να τον ανταγωνιστεί; Ο Πλάτων δεν εκμηδένισε θεωρητικά, εν τη αληθεία, την Σοφιστική; Και όμως τίποτε δεν την εμπόδισε να επικρατήσει ολοκληρωτικά στην ιστορία. Και έτσι ο Χριστιανός εκκοσμικεύεται και η ιστορική εκκλησία η οποία θεμελιώνει τον Οικουμενισμό είναι η εκκοσμίκευση της πίστεως. Ο Ζηζιούλας, όπως και οι οργανώσεις πρίν από αυτόν, βρήκαν τον τρόπο να ξεγελάσουν τον εαυτό τους ότι είναι δυνατόν να υπηρετεί κάποιος δύο αφέντες. 

Η λεπτή, κρυμμένη, αλλοίωση του δόγματος μας συνεχίζει απτόητη: «Η Εκκλησία δεν είναι μία κατάσταση του κόσμου τούτου αλλά έρχεται διαρκώς από το μέλλον, από τα έσχατα της ιστορίας». Κάθε νεωτερική θεολογική διατριβή πλέον πρέπει να περιέχει μυστικά στους κόλπους της, τον χρόνο. Ιδιαιτέρως το μέλλον, το νέο, που καθορίζει την ειδοποιό διαφορά από το παλαιό, από το παρελθόν! Να όμως και κάτι που δεν σκέφθηκε αρκετά ο νέο-Χριστιανός. Μπορεί να νοηθεί ιστορία χωρίς παρελθόν; Και αν η ιστορία διαθέτει πνευματική διάσταση τότε πώς κινείται προς τα έσχατα; Η κίνηση του πνεύματος είναι ευθεία; Ο ίδιος όμως το αναιρεί στην συνέχεια, αποκαλύπτοντας τους κρυφούς σκοπούς της αιρέσεως. «Κάθε Τριαδική υπόσταση συνέβαλε κατά ιδιάζοντα τρόπο στην πραγμάτωση της σωτηρίας. [Γιατί πραγμάτωση, καταργείται η ελευθερία; Δηλαδή αγαπητέ Γιαγκάζογλου, εσύ είσαι σωσμένος;]. Ο Πατήρ, λοιπόν, ευδοκεί προκαταρκτικά το έργο της Οικονομίας. [Ο Πατήρ προηγείται και χρονικά λοιπόν, διότι είναι ο Θεός, τα άλλα πρόσωπα θα δούμε τι είναι. Μας περισσεύουν. Από την στιγμή που καταργούμε το Ομοούσιο της Αγίας Τριάδος, για να οικονομήσουμε ένα ομοούσιο Θεού και ανθρώπου. Ο Πατήρ όμως συναινεί; Εμείς γνωρίζουμε ότι στον Υιό ευδόκησε. Ο Υιός όμως, αυθόρμητος και ορμητικός μόλις είδε ότι ο Πατέρας του ευδόκησε, έδωσε τον εαυτό του για να ενσωματωθεί η κτίση και να έλθει σε σχέση με τον Πατέρα. Αυτός είναι λοιπόν ο σκοπός της ενσαρκώσεως. Ενσωματώνεται όλη η κτίση. Για να σχετισθεί με τον Πατέρα, όπως σχετίζεται και ο Υιός]. Το δε Άγιο Πνεύμα, ως ο κατεξοχήν εσχατολογικός παράγοντας της κοινωνίας (προϋπόθεση της σχέσεως) απελευθερώνει την κτίση και την ιστορία από τα δεσμά της κτιστότητος και της φθοράς, ενσωματώνει στον Χριστό και ενοποιεί τα όντα μεταξύ τους». 

Έχουμε λοιπόν δύο πρόσωπα που κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά. Μόνο που ο Χριστός ενσωματώνει την κτίση άπαξ διά παντός, ενώ το Άγιο Πνεύμα τρέχει πάνω κάτω για να εξασφαλίσει αυτή την ενσωμάτωση μέχρι τα έσχατα, όλων των όντων. Ο Χριστός εξασφάλισε Γενικώς, σαν συλλογική προσωπικότητα καθολικώς, την ενσωμάτωση, ενώ το Άγιο Πνεύμα σε όλα τα όντα ξεχωριστά. Μία συνεχή εφαρμογή του Νόμου του Ενός, και των πολλών. ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΠΛΩΤΙΝΟΥ. Ο Χριστός προσέφερε τον εαυτό του για όλους και το Άγιο Πνεύμα προσφέρει όλους, στον Πατέρα. Τα Σα εκ των Σών, Πατερούλη μας εν τοίς Ουρανοίς. Και έτσι το Άγιο Πνεύμα όπου θέλει πνεί, και εκεί που πνεί, εκεί και η Εκκλησία. Η Εκκλησία είναι πολλαπλώς σημαινόμενη. Εκεί που ο Επίσκοπος εκεί και η Εκκλησία. Εκεί που η Ευχαριστία εκεί και η Εκκλησία, διότι σημαίνεται εν τοίς Μυστηρίοις. Εκεί που ενεργεί το Άγιο Πνεύμα εκεί και η Εκκλησία. 

«Η Εκκλησία είναι η εν Χριστώ ανακεφαλαίωση των πάντων δηλαδή κεφαλή της είναι ο Χριστός [όπως το λέει και η λέξη ανα-κεφαλαίωση, είναι βαθύς ο διαλογισμός], όμως σύναμα ο Χριστός διά του Αγίου Πνεύματος [Ένα, ιδιαίτερο spiritoque, Ρώσικης εμπνεύσεως] είναι η κεφαλή του σώματος της Εκκλησίας, την οποία ως μεταμορφωμένη κτίση αναφέρει στον Πατέρα». Είναι σημείο αναφοράς ο Πατήρ, πολύ σημαντικό, για  να μην χανόμαστε. Έτσι λοιπόν ο Χριστός είναι κεφαλή της Εκκλησίας και κεφαλή του σώματος της Εκκλησίας. Πολυκέφαλο όν η Εκκλησία. Δυστυχώς όταν δεν ξέρουμε τι λέμε, γεννάμε τέρατα! 

Και είμαστε κοντά επιτέλους στο μεγαλείο του Ζηζιούλα. Ο Λόγος για τον οποίο το έργο του θα μείνει στον χρόνο, διότι διόρθωσε όλες τις κακοδοξίες των Ρώσων της διασποράς. «Ο ιδιαίτερος ρόλος του Αγίου Πνεύματος δεν συνιστάται στην ανάπτυξη μίας ανεξάρτητης οικονομίας, αλλα οδηγεί σε μία εκκλησιολογία η οποία ΟΙΚΟΔΟΜΕΙΤΑΙ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ». Η Εκκλησία δεν οικοδομείται πλέον στην πίστη, στον Πέτρο, αλλά στον ίδιο τον Χριστό, όχι στην πίστη σ’Αυτόν. Όπως και στο Γεφύρι της Άρτας, η γυναίκα του πρωτομάστορα θυσιάστηκε για να θεμελιώσει την γέφυρα, παρομοίως και το Άγιο Πνεύμα, θυσιάζει τον Χριστό, για να θεμελιωθεί η ΝΕΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ. Αν αυτό δεν είναι νέα οικονομία τι είναι; Καταλαβαίνουμε πώς άρχισε να διακρίνεται ήδη μιά Εκκλησία, στηριγμένη στην μορφή της Σοφίας των Ρώσων, μίας τέταρτης άκτιστης υποστάσεως; 

«Εν Χριστώ πραγματώνεται η υπέρβαση της διαλεκτικής του Ενός και των πολλών διά του Αγίου Πνεύματος  [όπως ακριβώς δίδαξε ο Πλωτίνος, υπερβαίνοντας, την διαλεκτική του Χέγκελ (;) η ψυχή, η Εκκλησία της εκκλησιολογίας, παρότι, ο τόπος των πολλών, είναι και η αρχή της ενότητος. Σύμφωνα μ’αυτή την ενυπάρχουσα ενότητα, ερμηνεύεται και το Άγιο Πνεύμα!]. Η σύνθεση Χριστολογίας και πνευματολογίας δεν διαχωρίζει τον Χριστό ως κεφαλή από τα μέλη του σώματός του, ΔΕΝ ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ ο Χριστός και κατόπιν ακολουθούν ξεχωριστά τα πολλά μέλη. [Ο Χριστός είναι συνθετική Αρχή, όπως ο ΝΟΥΣ, του Πλωτίνου, ο οποίος σαν δεύτερη υπόσταση είναι ΕΝΑΣ, διότι ατενίζει σταθερά το ΕΝΑ, αναφέρεται λέει ο Ζηζιούλας, και πολλά, διότι από το άλλο μέρος γεννά την ψυχή, την πολλαπλότητα, ατενίζει τα πολλά, δίνοντας τους ενότητα. Μόνον ο Πατήρ λοιπόν προη-γείται, προκαταρκτικώς. Και η ταυτόχρονη ύπαρξη των υποστάσεων στην Αγία Τριάδα, όπως την διδάσκουν οι Πατέρες μεταφέρεται στην Εκκλησία, για να ενισχύσει το ομοούσιο Χριστού και ανθρώπου στην Εκκλησία. Η παράνοια της καταργήσεως της ουσίας του Θεού. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΙ ΟΛΟΥΣ ΜΕΣΑ ΤΟΥ. Πώς; Ίσως  σε εμβρυακή μορφή; Μ’αυτόν τον τρόπο υποκαθιστούν την ανθρώπινη Φύση, η οποία είναι ενωμένη με την Θεία Φύση, στην υπόσταση του Κυρίου. ΟΛΑ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΟΣΟΤΗΤΑ, τουλάχιστον. Γίνονται οριζόντια].

«Η εκκλησιολογία είναι η Χρυσή τομή στα αδιέξοδα της Εκκλησίας», διότι δεν ήταν εύκολα κατανοητό πότε ενεργεί ο Κύριος και πότε το Πνεύμα. Τελικώς όλα τελούνται με την συνέργεια του Αγίου Πνεύματος. Ας το προσέξουμε. Εδώ μέσα κρύβεται ύπουλα η ανθρωπολογία που καταργεί τα πάντα. Διότι αναβαθμίζεται η συνέργεια. Η ανθρώπινη διάσταση της σωτηρίας, η συμμετοχή μας. Καλυπτόμενη από το κύρος του Αγίου Πνεύματος. Γίνεται Θεία συνέργεια.

Συνεχίζεται 

Αμέθυστος.