Ούτω λοιπόν όχι μόνον εις την περίπτωσιν τής σοφίας, αλλά και επί τής ζωής και τής αγαθότητος, τής αγιότητος και τής αθανασίας, και γενικώς όλων τών όντων, άλλα μεν έχουν κτισθεί και λάβει αρχήν ως μετέχοντα, άλλα δε επιφαινόμενα μεθεκτώς είναι άκτιστα και άναρχα· διότι είναι θείαι αΐδιοι ενέργειαι, συνημμέναι αϊδίως με τον εξ αϊδίου Παντοδύναμον και αυτοτελή Θεόν και δεσπότην τού παντός, ο Οποίος είναι και τών μεθεκτών τούτων ως φύσει εξ αϊδίου νοουμένων ανώτερος και υψηλότερος κατά την αμέθεκτον εις όλους ουσίαν.
Δι' όλα δε ταύτα ας προσέλθει να συνηγορήσει με ημάς ο πολύς εις τα θεία Μάξιμος, ο οποίος και προ ολίγου ανωτέρω προεβλήθη λέγων σαφώς ότι ο Θεός είναι κατ' ουσίαν αμέθεκτος εις όλους. Λέγει λοιπόν:
"Όλα τα αθάνατα καθώς η ζωή, και όλα τα άγια καθώς και η ιδία η αγιότης, και όλα τα ενάρετα καθώς και η ιδία η οντότης, είναι προδήλως έργα τού Θεού. Αλλά άλλα μεν αυτών έχουν χρονικήν αρχήν υπάρξεως, διότι υπήρχε καιρός κατά τον οποίον αυτά δεν υπήρχον, άλλα δε δεν έχουν χρονικήν αρχήν υπάρξεως, διότι δεν υπήρξε ποτέ καιρός κατά τον οποίον δεν υπήρχεν αρετή, αγαθότης, αγιότης και αθανασία. Και εκείνα μεν τα οποία έχουν χρονικήν αρχήν είναι και λέγονται ό,τι είναι και λέγονται δια τής μετοχής εις όσα δεν έχουν χρονικήν αρχήν. Διότι πάσης ζωής και αθανασίας αγιότητος και αρετής δημιουργός είναι ο Θεός, διότι υπέρκειται υπερουσίως όλων τών λεγομένων και νοουμένων" (Αγίου Μαξίμου Κεφάλαια Θεολογικά. 1, 50, PG 90, 1101ΑΒ).
Και πάλιν,
"οι μελετηταί πρέπει να αναζητήσουν, ποία αρμόζει να θεωρήσουν ως έργα τών οποίων την γένεσιν ήρχησεν ο Θεός και πάλιν ποία τών οποίων δεν ήρχισε την γένεσιν· διότι αν κατέπαυσεν όλων τών έργων τα οποία ήρχισε να πραγματοποιεί, είναι φανερόν ότι δεν κατέπαυσεν εκείνων τα οποία δεν ήρχισε να πραγματοποιεί.
Μήπως λοιπόν έργα μεν Θεού έχοντα χρονικήν αρχήν υπάρξεως είναι όλα τα μετέχοντα τού είναι όντα, όπως αι διάφοροι ουσίαι τών όντων (διότι έχουν πρεσβύτερον τής υπάρξεώς των το μη ον, εφ' όσον υπήρχε εποχή κατά την οποίαν τα μετέχοντα τού είναι όντα δεν υπήρχον), έργα δε Θεού τα οποία δεν έτυχε να έχουν χρονικήν αρχήν τής υπάρξεώς των είναι τα όντα μεθεκτώς, τών οποίων κατά χάριν μετέχουν τα μετέχοντα όντα, όπως η αγαθότης και παν ό,τι συμπεριλαμβάνεται εις την έννοιαν τής αγαθότητος, και γενικώς πάσα ζωή, αθανασία, απλότης, ατρεψία, απειρία, και όσα υφίστανται περί αυτόν ουσιωδώς, τα οποία και έργα Θεού είναι και δεν έχουν χρονικήν αρχήν υπάρξεως;
Πράγματι το ότι δεν υπήρξε καιρός, δεν υπήρξε ποτέ πρεσβύτερον τής αρετής ούτε κάποιου άλλου τών αναφερθέντων, έστω και αν τα μετέχοντα αυτών καθ' εαυτά είχον χρονικήν αρχήν υπάρξεως. Διότι πάσα αρετή μη έχουσα τον χρόνον της πρεσβύτερον, είναι άναρχος, ως έχουσα τον Θεόν μοναδικόν γεννήτορα τής υπάρξεώς της αϊδίως. Όλων δε τών όντων και μετεχόντων και μεθεκτών, ο Θεός υπέρκειται απειράκις απείρως.
Πράγματι παν ό,τι έχει ως χαρακτηριστικόν τον λόγον τής υπάρξεως, είναι έργον Θεού, έστω και αν έχει χρονικήν αρχήν υπάρξεως κατά γένεσιν, η δε ιδιότης τού κατά χάριν έχει τεθεί εις τα δημιουργήματα, ως έμφυτος δύναμις, κηρύττουσα τον εις τα πάντα υπάρχοντα Θεόν διαπρυσίως" (Αγίου Μαξίμου Κεφάλαια Θεολογικά. 48 - 49 PG 90, 1100C - 1101A).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου